Wczesne wykrywanie autyzmu

W związku z coraz młodszymi pacjentami korzystającymi z terapii w Centrum Terapii i Diagnozy Inicjatywa, swoje kwalifikacje w tym zakresie podniosły mgr Ilona Karman i mgr Anna Komar. Terapeutki uczestniczyły w szkoleniu „Diagnozowanie małych dzieci w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu” organizowanym przez Fundację Synapsis w dn. 3-4 września 2016 r. w ramach Programu „Badabada”.

Program Wczesnego Wykrywania Autyzmu „Badabada” jest odpowiedzią na problem wciąż rosnącej liczby urodzeń dzieci zagrożonych zaburzeniami ze spektrum autyzmu oraz brak odpowiedzialnej dla nich diagnostyki.

Głównymi celami Programu jest:

1. a) zmniejszenie stopnia niepełnosprawności spowodowanego zaburzeniami ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorder, ASD) poprzez szybką interwencję we wczesnym stadium zaburzeń
2. b) wprowadzenie i rozpropagowanie właściwych procedur, standardów oraz narzędzi pozwalających na prowadzenie procesu monitorowania rozwoju dziecka

Już od dłuższego czasu współpracujemy z Fundacją Synapsis i systematycznie korzystamy z ich oferty szkoleniowej. Szkolenie „Diagnozowanie małych dzieci w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu” przewyższyło nasze oczekiwania, pod względem merytorycznym, organizacyjnym jak i jakości materiałów. Pierwszego dnia analizowałyśmy prawidłowy rozwój małego dziecka oraz objawy wczesnych zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Drugi dzień, pomyślany w formie warsztatowej, w całości poświęcony był konstruowaniu wywiadu dla rodziców oraz właściwemu przekazywaniu informacji o wynikach postępowania diagnostycznego dziecka z podejrzeniem ASD.

Najważniejsze: co kryje się pod tajemniczym kodem F84.0 w klasyfikacji zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania ICD-10? Jakie kryteria decydują o tym, czy zespół diagnostyczny* orzeknie o autyzmie dziecięcym? Oto tabela z szczegółowymi wytycznymi diagnostycznymi:

Na koniec gorący apel skierowany szczególnie do rodziców. Zauważyliśmy niepokojącą tendencję do bagatelizowania przez pediatrów (!) niemówienia małych dzieci, twierdzących, że „dziecko ma czas do 3 roku życia” lub „chłopcy zaczynają mówić później niż dziewczynki”. Nic bardziej mylnego. Oczywiście, nie popadajmy w paranoję i nie upatrujmy we wszystkim autyzmu, dziecko, które nie zaczęło mówić między 1 a 2 rokiem życia może mieć np. problemy ze słuchem. Jednak dzieci, które do pierwszego roku życia wykazują osłabiony kontakt wzrokowy i nie reagują na swoje imię, a do drugiego roku życia nie bawią „na niby”, nie uwspólniają uwagi, nie interesują się innymi dziećmi, brak u nich wskazywania informacyjnego oraz przejawiają regres w rozwoju mowy, są w grupie ryzyka zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Pamiętajmy zatem, że im wcześniej postawiona diagnoza
i podjęta terapia, tym dziecko ma większe szanse na usprawnienie zaburzonych sfer, bo czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał.

* – Całość procesu diagnostycznego powinna być prowadzona przez interdyscyplinarny zespół specjalistów. Optymalną sytuacją jest, gdy w jego skład wchodzą: lekarz psychiatra dzieci
i młodzieży, psycholog dziecięcy, pedagog lub pedagog specjalny oraz neurologopeda lub logopeda, lekarz pediatra i fizjoterapeuta.

Ilona Karman