Zmysły to podstawa

Chyba nikogo nie trzeba przekonywać, jak ważną rolę w życiu człowieka pełnią zmysły. Jednak na co dzień w ogóle się nad tym nie zastanawiamy i nie doceniamy tego, co mamy.

Każdy człowiek wie, że istnieje 5 podstawowych zmysłów: wzrok, słuch, dotyk, węch i smak. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że badacze wyróżniają także inne zmysły m.in. temperatury czy świadomości ciała (propriocepcji). Niektórzy uważają wręcz, że jest ich dwadzieścia jeden. To właśnie dzięki zmysłom człowiek może odbierać bodźce zewnętrzne. Zmysły  zaczynają się rozwijać w życiu człowieka już w okresie jego życia płodowego. Dziecko poprzez odbieranie bodźców poznaje świat zewnętrzny. Zmysły są oczywiście ważne także w życiu dorosłych. Jednak można o tym się przekonać właściwie dopiero wtedy, kiedy nie funkcjonują one jak należy.

 

Abstract photo created by freepik – www.freepik.com

Trzeba zauważyć, że współczesny świat dostarcza nam mnóstwa różnego rodzaju bodźców. Często są one sprzeczne i powodują zamęt – nie pozostaje to bez wpływu na nasz organizm. Prawdziwym problemem jest, kiedy osoba dorosła ma zaburzenia tzw. przetwarzania sensorycznego (najprościej mówiąc – występuje niezgodność relacji między mózgiem a ciałem człowieka) i nie korzystała wcześniej z pomocy specjalistów. Podstawowymi typami zaburzeń sensorycznych są: nadwrażliwość sensoryczna – reakcja na bodźce jest zbyt intensywna i dłuższa niż normalnie, zwykle takie osoby postrzegane są jako agresywne, impulsywne; podwrażliwość sensoryczna – brak reakcji na ból czy zmienność temperatury, zachowanie takich osób jest przeważnie apatyczne, poszukiwanie sensoryczne – polega na potrzebie ciągłego dostarczania nowych impulsów, wrażeń, często jest mylone z ADHD. Z tego rodzaju dysfunkcji się nie wyrasta – człowiek z zaburzeniami sensorycznymi w dorosłym życiu po prostu unika sytuacji, które są dla niego uciążliwe, np. komunikacji miejskiej, tłumów etc. Niestety, tego rodzaju zaburzenia wpływają również na relacje międzyludzkie i postawę życiową – może wystąpić izolacja, lek przed wejściem w relacje, mogą również pojawić się kłopoty w sferze intymnej. Nieleczone zaburzenia sensoryczne wpływają, rzecz jasna, na stan psychiczny człowieka. Taka osoba stale siebie kontroluje, występuje nadmierna czujność, co w konsekwencji może prowadzić do depresji czy różnego rodzaju zaburzeń dysocjacyjnych.

Dla osób z różnego rodzaju dysfunkcjami świetnym rozwiązaniem są tzw. ogrody sensoryczne – miejsca mające oddziaływać na zmysły pozawzrokowe intensywniej niż inne. W zależności od rodzaju dysfunkcji, takie ogrody mogą być podzielone na strefy: wzrokową, słuchowa, dźwiękową, dotykową i zapachową. Z takich miejsc mogą także korzystać osoby zdrowe. Dorośli z zaburzeniami integracji sensorycznej mogą też korzystać z tzw. ergoterapii, czyli terapii pracą. Polega ona na długotrwałym powtarzaniu czynności, które mają oswoić człowieka z tłumem czy hałasem. Szczególnym rodzajem ergoterapii jest terapia zajęciowa. Przy jednoczesnym usprawnieniu fizycznym i psychicznym pomaga ona pacjentom w uzyskaniu kwalifikacji zawodowych.

Jeśli zauważysz u swojego dziecka jakiekolwiek niepokojące sygnały np. ma ono problemy ze skupieniem się, jest hałaśliwe a jednocześnie samo reaguje alergicznie na hałas, potyka się na prostej drodze, ma problemy z prostymi czynnościami samoobsługi czy opóźniony rozwój mowy, warto zwrócić się do specjalisty. Im wcześniej, tym lepiej. Terapia osób dorosłych jest oczywiście możliwa, ale o wiele trudniejsza niż dzieci. A problem, jeśli się pojawi, sam nie zniknie. Nie ma więc co zwlekać.

 

 

opracował Paweł Skibniewski
fot w nagłówku – Business photo created by rawpixel.com – www.freepik.com

Comments are closed.